از نظر آمریکا، شرکت‌های چینی مانند هوآوی و زِدتیای تهدید اطلاعاتی امنیتی به شمار می‌آیند؛ چراکه معتقدند این شرکت‌ها، مسیرهای مخفی را در روترها و سوییچ‌های خود طراحی کردند که قابلیت انتقال اطلاعات تجاری، امنیتی و صنعتی را به چین دارند. یکی دیگر از مشکلات هوآوی ارتباط بین بنیانگذار شرکت، رن جانگفی[۱] و حکومت چین است.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در مرداد ۱۳۹۷ قانونی را تصویب کرد که به موجب آن بخش دولتی و پیمان‌کاران فعال در امور دولتی ایالات‌متحده از استفاده از فناوری‌های تأمین شده توسط شرکت‌های هوآوی و زِدتیای منع می‌گردند. این قانون، شامل عدم استفاده از قطعات و خدمات شرکت‌های زِدتیای و هوآوی در بخش‌های حساس، حیاتی و مرتبط با خوانش داده‌ها می‌باشد. این قانون مستقیماً و به‌یک‌باره شرکت‌های چینی را از زیرساخت‌های ایالات‌متحده کنار نمی‌گذارد بلکه در درازمدت باعث می‌شود که شرکت‌های دیگر که با دولت همکاری دارند به تأمین‌کنندگان غیر چینی مراجعه کنند. همچنین قانون‌گذاران آمریکایی نیز به دنبال منع فروش چیپهای آمریکایی به این شرکت می‌باشند.
هوآوی در دفاع از خود اعلام کرده که این بازی‌ها سیاسی است؛ بنابر اعلام هوآوی، هر چه تجهیزات مخابراتی شرکت هوآوی در دنیا دامنه بیشتری را پوشش دهد دسترسی سازمان امنیت ملی ایالات‌متحده به اطلاعات نیز سخت‌تر می‌شود و دلیل اصلی همه فشارها به چین نیز همین است. وزارت خارجه چین نیز اعلام داشت که هیچ قانونی در چین وجود ندارد که شرکت‌های چینی را مجبور به نصب مسیرهای جاسوسی در سیستم‌های خود کند و هوآوی هرگز دستوری از دولت مبنی بر درج اطلاعات نگرفته است. برخی معتقدند، دولت ایالات‌متحده جنگی نیابتی را علیه شرکت هوآوی آغاز کرده است تا از این راه بتواند به برخی از عملکردهای حزب کمونیست چین ضربه بزند.
به دنبال این تحولات، ایالات‌متحده هوآوی را از نصب سیستم اینترنت نسل پنجم منع کرد. کشورهای نیوزیلند و استرالیا نیز از نصب تجهیزات مخابراتی اینترنت نسل پنجم هوآوی در کشورهای خود جلوگیری کردند. انگلستان نیز دستور توقف استفاده از تجهیزات مخابراتی هوآوی را داده است. تجهیزات مخابراتی آلمان نیز گرچه توسط هوآوی تأمین شده است؛ اما انتقال اینترنت نسل پنجم را به تأخیر انداخته است تا شبهات مطرح شده برطرف شود. در این میان ژاپن نیز خرید سامانه‌های اینترنت نسل پنجم را از هوآوی منع کرد.
زمینه ماجرا و اقدامات قانونی
مایک راجرز[۲]، مدیر کمیته منتخب دائمی ایالات‌متحده در امور اطلاعاتی[۳]، در گزارشی در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد که شرکت‌های چینی مانند هوآوی و زِدتیای[۴] تهدید اطلاعاتی امنیتی به شمار می‌آیند و گفت «اگر حقوق معنوی، احترام به حریم خصوصی مصرف‌کنندگان و امنیت ملی ایالات‌متحده مهم است، به دنبال تأمین‌کننده دیگری در این زمینه بروید.» جمع‌آوری داده‌های این گزارش ۱۱ ماه به طول انجامید و سوءظن‌ها هنگامی شدت یافت که این دو شرکت از در اختیار گذاشتن اطلاعات مربوط به نوع ارتباط خود با حکومت چین با بازرسان خودداری می‌کردند. همین عامل و ارتباطات قبلی این شرکت‌ها با ارتش آزادی‌بخش خلق چین[۵] باعث شد تا شک و تردیدها قدرت بگیرد. ترس از این بود که شرکت‌های چین مسیرهای مخفی را در روترها و سوییچ‌های خود طراحی کرده باشند که قابلیت انتقال اطلاعات تجاری، امنیتی و صنعتی را به چین داشته باشد.
در مردادماه سال ۱۳۹۷، ترامپ قانونی را تصویب کرد که به موجب آن بخش دولتی و پیمان‌کاران فعال در امور دولتی ایالات‌متحده از استفاده از فناوری‌های تأمین‌شده توسط شرکت‌های هوآوی و زِدتیای منع می‌گردند. این قانون در تکمیل بند ۸۸۹ منع استفاده برخی از تجهیزات مخابراتی و نظارتی، قانون مجوزهای دفاعی[۶] تصویب شد. بخشی از کنگره نیز به دنبال انجام اقداماتی می‌باشد که اشخاص و شرکت‌ها را از استفاده از قطعات ساخته شده توسط این کمپانی‌ها منع کند[۹]. پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۲۰ این قانون تأثیرات خود را نشان می‌دهد. قانون منع شامل عدم استفاده از قطعات و خدمات شرکت‌های زِدتیای و هوآوی در بخش‌های حساس و حیاتی، عدم استفاده در بخش‌هایی مرتبط با خوانش داده‌ها و حمایت سازمان‌های فدرال و دولتی از پیمان‌کاران و تجاری که در تلاش برای نصب و جایگزینی فناوری‌های مربوط هستند، می‌باشند. این قانون مستقیماً و به یکباره شرکت‌های چینی را از زیرساخت‌های ایالات‌متحده کنار نمی‌گذارد بلکه در درازمدت باعث می‌شود که شرکت‌های دیگر که با دولت همکاری دارند به تأمین‌کنندگان غیر چینی مراجعه کنند. در این مدت ایالات‌متحده به تحقیقات خود در مورد دزدی اسرار تجاری ادامه داده و قانون‌گذاران آمریکایی نیز به دنبال منع فروش چیپهای آمریکایی به این شرکت می‌باشد.
جنگ تجاری: امنیت سایبری یا ضربه زدن به چین
حال شرکت هوآوی در نوک جنگ تجاری چین و ایالات‌متحده می‌باشد. بازداشت مدیر ارشد مالی شرکت هوآوی، منگ وانزهو، در کانادا به اتهام کمک به ایران جهت دور زدن تحریم‌ها بخشی از این جنگ تجاری می‌باشد. شرکت ودافون نیز اعلام کرده است که استفاده از قطعات تأمین‌شده از طرف هوآوی را متوقف کرده است. دانشگاه آکسفورد نیز مساعدات مالی شرکت هوآوی را رد کرد. هوآوی در دفاع از خود اظهار دارد که این بازی‌ها سیاسی می‌باشد و اتهامات را رد می‌کند. منتقدان نیز یکی دیگر از مشکلات هوآوی را ارتباط بین بنیانگذار شرکت، رن جانگفی[۷] و حکومت چین می‌دانند. منتقدان باور دارند که پیشرفت سریع شرکت هوآوی در زمینه ساخت چیپهای مخابراتی مشکوک است. رن در کنفرانسی گفت این شرکت هرگز وارد فعالیت‌های جاسوسی نشده است. وزارت خارجه چین نیز اعلام داشت که هیچ قانونی در چین وجود ندارد که شرکت‌های چینی را مجبور به نصب مسیرهای جاسوسی در سیستم‌های خود کند، و هوآوی هرگز دستوری از دولت مبنی بر درج اطلاعات نگرفته است. گرچه در قوانین اطلاعاتی- امنیتی چین شرکت‌ها موظف می‌باشند تا با سازمان‌های اطلاعاتی همکاری داشته باشند و برای مصلحت حکومت با آن‌ها همکاری شود. پس انتظار می‌رود که شرکت هوآوی از هر دو طرف داخلی و خارجی تحت فشار باشد.
شکایاتی که بطور رسمی از هوآوی شده است در مورد دزدی IP، سرقت ربات تست شرکت T-Mobile، تپیی (Tappy) و مشارکت با شرکت اسکایکام[۸] برای دور زدن تحریم‌ها در ایران می‌باشد. هوآوی ارتباط خود را با اسکایکام رد کرده است اما طبق اتهامات گفته شده است رئیس بخش مدیریتی اسکایکام از کارکنان شرکت هوآوی می‌باشد، یکی از دلایل بازداشت خانم منگ وانزهو همکاری با این شرکت بوده است. البته این اتهامات مربوط به خود هوآوی هستند و تاکنون بطور رسمی اتهامی در دادگاه مبنی بر همکاری هوآوی با حکومت چین اثبات نشده است.
چاک رابینز[۹]، مدیر اجرایی شرکت سیسکو که یکی از رقبای اصلی هوآوی در عرصه ساخت و تولید قطعات مخابراتی و شبکه می‌باشد، نگرانی کشورها از سامانه اینترنت نسل پنجم هوآوی را بیش از حد خواند. وی در مصاحبه‌ای به CNN گفت که «زیرساخت‌های مخابراتی در تمامی کشورها متشکل از قطعات تأمین شده از طرف آمریکا، چین و اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر می‌باشد و به نظر من با وجود تمام حرف‌هایی که زده می‌شود این روند در آینده نیز ادامه خواهد یافت».
شرکت هوآوی در دفاع از خود اعلام کرد که یکی از دلایل اصلی که ایالات‌متحده هوآوی را هدف حمله قرار داده است چیزی است که در اسناد ادوارد اسنودن درباره سازمان امنیت ملی ایالات‌متحده می‌باشد. طبق اسناد، سازمان امنیت ملی تمامی ارتباطات الکترونیک مانند ایمیل و تماس‌ها را برای مقاصد اطلاعاتی امنیتی ثبت می‌کند. سازمان امنیت ملی با کمک شرکت‌های مخابراتی قادر به ردیابی و کنترل کابل‌های نوری در سراسر دنیا می‌باشند. حال شرکت هوآوی در بیش از ۱۷۰ کشور در حال فعالیت است درحالی‌که پایگاه اصلی آن در چین استقرار دارد. این بدین معنا است که در زمینه همکاری‌های مشترک اگر سازمان امنیت ملی ایالات‌متحده بخواهد جهت جاسوسی تغییراتی را در روترها و سویچ‌ها ایجاد کند شرکت چینی مقابل همکاری نمی‌کند پس هر چه تجهیزات مخابراتی شرکت هوآوی در دنیا دامنه بیشتری را پوشش دهد دسترسی سازمان امنیت ملی ایالات‌متحده به اطلاعات نیز سخت‌تر می‌شود. این شرکت همچنین اعلام کرده که مخالفت‌ها با نصب سامانه‌های اینترنت نسل پنجم تنها معطوف به شرکت هوآوی شده است و این نشان‌دهنده اهداف سیاسی پشت پرده می‌باشد. هوآوی توانسته است سامانه اینترنت نسل پنجم را سریع‌تر از رقبای خود به بازار عرضه کند و نیز هزینه تمام‌شده برای خریدار نسبت به رقبا ارزان‌تر نیز می‌باشد. از دیگر فواید نصب سامانه‌های اینترنت نسل پنجم هوآوی این است که جاسوسی برای سازمان‌ها اطلاعاتی امنیتی ایلات متحده سخت‌تر می‌شود. کمپین ایالات‌متحده علیه هوآوی بیشتر مربوط است به روحیه برتریجویانه آمریکایی از همین رو قبول چنین امری که یک شرکت چینی بتواند از آن‌ها جلو بزند سخت می‌باشد. هوآوی تصمیم گرفته است جهت مبارزه با اقدامات دولت ایالات‌متحده علیه هوآوی موضوع را به مراجع قضایی ارجاع دهد. هوآوی از قانون تصویب شده سال ۲۰۱۲، قانون مجوزهای دفاعی، نیز شکایت خواهد کرد زیرا که آن را اعدامی بدون محاکمه معرفی می‌داند.
همراهی سایر کشورهای غربی با آمریکا
دولت ترامپ سعی دارد تا فشارها بر هوآوی را به مهره‌ای برای خود در جنگ تجاری با چین تبدیل کند. در این زمینه ایالات‌متحده سعی دارد تا هوآوی را نه‌تنها از بازارهای خود کنار بگذارد بلکه تلاش دارد کشورهای دیگر را نیز ترغیب به انجام چنین کاری کند. وضعیت برای هوآوی هنگامی بحرانی‌تر خواهد شد که تنش‌ها در جنگ تجاری بالا بگیرد. آیساک استون فیش[۱۰] از موسسه مطالعاتی روابط چین- ایالات متحده[۱۱] می‌گوید که دولت ایالات‌متحده جنگی نیابتی را علیه شرکت هوآوی آغاز کرده است تا از این راه بتواند به برخی از عملکردهای حزب کمونیست چین ضربه بزند.
ایالات‌متحده هوآوی را از نصب سیستم اینترنت نسل پنجم در این کشور منع کرده است. کشورهای نیوزیلند و استرالیا نیز از نصب تجهیزات مخابراتی اینترنت نسل پنجم هوآوی در کشورها خود جلوگیری کردند. انگلستان نیز دستور توقف استفاده از تجهیزات مخابراتی هوآوی را داده است. تجهیزات مخابراتی آلمان نیز توسط هوآوی تأمین‌شده است، اما انتقال اینترنت نسل پنجم را به تأخیر انداخته است تا شبهات مطرح شده برطرف شود. در این میان نیز ژاپن خرید سامانه‌های اینترنت نسل پنجم را از هوآوی منع کرد، سخنگو دولت ژاپن، یوشیدا سوگا[۱۲] در این مورد اعلام کرد که مهم‌ترین موضوع برای ما امنیت سایبری می‌باشد. ایالات‌متحده سعی کرده است در این مورد نظر ایتالیا را همراه خود سازد، تاکنون ایتالیا در این زمینه تصمیمی را اعلام نکرده است. هند نیز اول اعلام کرد که از خرید سامانه اینترنت نسل پنجم منصرف شده است اما بعدتر اعلام شد که هوآوی دعوت شده است تا به صورت آزمایشی تجهیزات خود را هند مستقر کند. هلند نیز با اتحادیه اروپا و ناتو بر سر کنار گذاشتن هوآوی از بازار خود به گفتگو پرداخته است. جمهوری چک نیز با هوآوی قراردادی بر سر طراحی سیستم آنلاین ملی در راستای بازگردانی مالیات داشته است که پس از این وقایع این پروژه را لغو کرد.
جمع‌بندی
وضعیت اتفاقات اخیر در رابطه با هوآوی نشان می‌دهد که مشکلات این شرکت به‌زودی حل نخواهد گردید؛ اما انتظار می‌رود که آینده آن نیز مانند زِدتیای نخواهد شد، زیرا که این شرکت توانایی تولید قطعات خود را دارد اما زِدتیای بعضی از قطعات اساسی را از ایالات‌متحده می‌خرید و پس از منع فروش این قطعات شرکت زِدتیای به مرز ورشکستگی رسید. روند کنونی برای هوآوی کمی پیچیده خواهد شد زیرا که ایالات‌متحده هوآوی را به‌عنوان سمبلی از جنگ تجاری چین- ایالات متحده می‌شناسد. در این میان، هر چه جنگ تجاری شدت بگیرد فشارها بر هوآوی نیز شدت می‌یابد. موضوع اسکایکام که شرکتی دیگر در درون هوآوی می‌باشد نیز اتهامی قضایی را برای هوآوی ایجاد کرده است که اگر ثابت شود هوآوی در دور زدن تحریم‌های ایران دست‌اندرکار بوده مجرم شناخته می‌شود. یکی از مهم‌ترین اقدامات هوآوی در این رابطه باید اثبات مجزا بودن این شرکت از اسکایکام باشد در غیر این صورت خانم منگ در دادگاه برای این اتهام مجرم شناخته خواهد شد. در نتیجه هوآوی برای مقابله با اقدامات ایالات‌متحده علیه این شرکت میدان تقابل را به دادگاه‌ها و سیستم قضایی خواهد برد. در مورد سیستم اینترنت نسل ۵ ازآنجاکه فناوری‌ها درهم‌آمیخته می‌باشد برخی از تجهیزات مخابراتی هوآوی در سامانه‌های مخابراتی کشورها اروپایی استفاده خواهد شد. سامانه نسل پنجم هوآوی در کشورهای آسیایی نیز مستقر می‌گردد.
دپارتمان آمریکا/ ۲۵ اسفند ۱۳۹۷
[۱] Ren Zhengfei
[۲] Mike Rogers
[۳] United States House Permanent Select Committee on Intelligence
[۴] ZTE
[۵] People’s Liberation Army
[۶] Defense Authorization Act
[۷] Ren Zhengfei
[۸] Skycom
[۹] Chuck Robbins
[۱۰] Isaac Stone Fish
[۱۱] Asia Society’s Center on US-China Relations
[۱۲] Yoshihide Suga
