اهم نکات مطرحشده در گزارش مرکز سیاستگذاری اروپا به شرح زیر است:
- آنچه جلسات متعدد رأیگیری در پارلمان بریتانیا نشان داده این است که بهترین راه برای جلوگیری از خروج بدون توافق، دستیابی به توافق است؛ چراکه دیگر گزینهها همچون همهپرسی مجدد، لغو ماده ۵۰ (اجرای برکسیت)، یا انتخابات زودهنگام تاکنون نتوانستهاند نظر اکثریت را در مجلس عوام جلب کنند.
- اتحادیه اروپا همواره اعلام داشته حاضر است در بیانیه سیاسی[۱] جهت هماهنگی بیشتر مقررات بریتانیا با اتحادیه و یا حتی ارائه طرحی جدید برای ماندن بریتانیا در اتحادیه گمرکی تجدیدنظر کند؛ اما تیم مذاکرهکننده جانسون عکس این موضوع را عمل میکند و بدون ارائه جایگزینی برای بیانیه سیاسی مسائلی را که در بیانیه قبلی توسط تیم مذاکرهکننده ترزا می حل شده بود را مجدداً مورد بررسی قرار داده است.
- در شرایطی که اجماع نظر در مورد این بیانیه وجود ندارد، بهتر است بیانیه سیاسی را کنار گذاشت و تنها بر تصویب توافق خروج[۲] در مجلس متمرکز شد. بدین ترتیب، میتوان اختلاف نظرات در مورد مسائل گمرکی و تعرفههای تجاری را در مذاکرات طولانی که در دوره انتقالی صورت میگیرد روشن کرد.
- درصورتیکه جانسون بتواند تا قبل از جلسه شورای اروپا (۱۷ الی ۱۸ اکتبر) به چنین توافقی دست یابد و این توافق در پارلمان تصویب شود، تعویقی کوتاهمدت (تا اوایل ماه نوامبر) بهمنظور نهایی کردن فرایند قانونی اعطا و سپس انتخابات سراسری برگزار خواهد شد.
- اگر طی مذاکرات چند هفته آتی توافقی حاصل نشود، اتحادیه اروپا با نخستوزیری روبه روست که تحتفشار پارلمان مجبور به درخواست تمدید مهلت برکسیت است. تعویقهای پیدرپی به اعتبار و کارآمدی اتحادیه آسیب رسانده و بنابراین اتحادیه تنها در صورت وجود دلیلی قانعکننده حاضر به اعطای آن خواهد بود – بهخصوص با توجه به اینکه اتحادیه برای مواجهه با خروج بدون توافق آمادهتر از بریتانیا است.
- علاوه بر این، در صورت تعویق برکسیت احتمال برگزاری انتخابات زودهنگام تقویت میشود که به دلیل اختلافات داخلی دو حزب محافظهکار و کارگر معمای برکسیت را حل نخواهد کرد. سران اتحادیه علیرغم میل خود در هفتههای اخیر دولت بریتانیا را تحتفشار قرار دادهاند تا هرچه زودتر طرح جایگزین خود برای اصلاح توافق برکسیت را ارائه کند. لذا اگر جانسون از این فرصت اتحادیه برای تجدید توافق بهدرستی استفاده نکند، احتمالاً دیگر چنین بختی نخواهد داشت. نهایتاً مدیریت ضعیف مسئله برکسیت توسط بریتانیا عدم اعتماد اتحادیه را موجب شده و امکان در نظر گرفتن گزینه بازگشت مجدد بریتانیا به اتحادیه (ذیل شرایط عضویت سابق) را دور از ذهن ساخته است.
(مرکز سیاستگذاری اروپا[۳]/ ۲۶ شهریور ۱۳۹۸)
[۱] Political Declaration
بخشی از توافق خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا شمای کلی روابط آتی طرفین را تعیین کرده است. برخی از قسمتهای این بیانیه که به ماندن موقت بریتانیا در بازار مشترک و اتحادیه گمرکی مربوط میشود، بحثبرانگیز شده و مخالفت نمایندگان مجلس بریتانیا را در پی داشته است.
[۲] Withdrawal Agreement
[۳] European Policy Center