نشست تخصصی گروه اتحادیه اروپا با عنوان «بررسی برنامه و دستور کار سران ناتو و پیامدهای آن برای جمهوری اسلامی ایران» با ارائه آقای کیومرث جاوید نیا، کارشناس و پژوهشگر ارشد وزارت امور خارجه و به مدیریت آقای دکتر حسین غریبی و با حضور جمعی از کارشناسان حوزه سیاست خارجی در تاریخ یکشنبه ۱۰ تیرماه ۱۳۹۷ در موسسه ایران-یوریکا برگزار گردید.
در ابتدای این نشست، آقای جاوید نیا، ضمن بیان محورهای نشست آتی ناتو به تشریح تصمیمات احتمالی در این نشست پرداخت و گفت: این نشست دو روزه، دور نمایی از تحولات امنیت بینالملل را ترسیم میکند و تصمیمات آن، حاصل یک پروسه چندین ماهه است که نهایتاً در نشست مطرح میشود. وی ادامه داد از سال ۱۹۵۷ تا ۱۹۹۰ تنها ده نشست برگزار شد اما بعد از دهه ۹۰ میزان آن افزایش یافته است و معمولاً هر دو سال یکبار انجام میپذیرد؛ به طوریکه از ابتدا تا امروز بالغبر ۲۷ نشست انجام پذیرفته است. ایشان اشاره کردند ترامپ موجب مخدوش شدن این نشست و زیر سؤال بردن سازمان ناتو شده است.
آقای جاوید نیا با اشاره به وضعیت کنونی و چگونگی رویکرد ترامپ به این سازمان بحث هزینهها را یکی از موضوعات مهم و کلیدی این نشست دانست و گفت از میان ۲۹ عضو ناتو فقط ۴ کشور میتوانند استاندارد GDP موردنظر ترامپ را لحاظ کنند و برآوردها حاکی از آن است که تا سال ۲۰۲۴ فقط ۱۵ عضو به این حد دست پیدا کنند.
ازجمله اهداف این نشست تقویت روابط فرا آتلانتیکی، همکاری برای مبارزه با تروریسم، تقویت حضور در دریای سیاه و تلاش برعلیه حملات سایبری و هیبریدی عنوان شده است.
آقای جاوید نیا در ادامه به دیگر تصمیمات پیش رو در این نشست اشاره کردند که عبارتند از: اعلامیه مشترک ناتو و اتحادیه اروپا شامل جزییات همکاری آنها، تغییرات در ساختار فرماندهی ازجمله اضافه شدن امنیت دریایی و امنیت لجستیکی، دعوت از مقدونیه برای عضویت پیرو حل اختلاف مناقشه بر سر نام این کشور با یونان، ابتکار چهار ۳۰ ‘Four 30s’ در جهت بالا بردن سرعت عمل نیروهای ناتو شروع عملیات جدید ناتو در عراق شامل افزایش نیروها و تأسیس مدارس نظامی، حضور ناتو در افغانستان و ادامه حمایت از ارتش افغانستان تا سال ۲۰۲۴ و افزایش نیروها از ۱۳ هزار به ۱۶ هزار در افغانستان.
در ادامه، وی با تهدیدات مقابل ناتو عواملی مانند رقابت میان اتحادیه اروپا و ناتو بخصوص بر سر موضوعاتی دفاعی مانند pesco، بحث ترکیه و اردوغان، تهدیدات روسیه، چالش هزینهها، بحث کره شمالی، بیثباتی در کشورهای جنوبی عضو، حملات سایبری و اشاعه سلاحهای کشتارجمعی را ازجمله مشکلات پیش روی ناتو عنوان کرد. همچنین از دید جمهوری اسلامی ایران حضور ناتو در مناطق پیرامونی ایران و تغییر در کانون تهدید از شوروی سابق به نقاط دیگر مانند خاورمیانه را تهدیدات ناتو برشمرد.
در پایان این نشست، کارشناسان و متخصصان به بیان دیدگاههای خود پیرامون جایگاه ناتو، مشکلات داخلی و خارجی پیش روی این سازمان و نیز راهکارهای جمهوری اسلامی ایران در مواجه با آن پرداختند.