مصاحبه با جناب آقای مارتین پلویم، کارشناس ارشد مرکز بین‌المللی توسعه سیاست‌های مهاجرتی
هجوم بی‌سابقه آوارگان به خاک اروپا پرسش‌های بسیاری را در باب سیاست اتحادیه اروپا در جهت مواجهه با این روند و مدیریت آن مطرح کرده است. در این راستا گروه اتحادیه اروپا در موسسه یوریکا در گفتگویی اینترنتی با یکی از صاحب‌نظران این حوزه، جناب آقای مارتین پلویم به تحلیل این موضوع پرداخته است.
سئوال اول: برخی تحلیلگران استدلال می‌کنند که مزایای مهاجرت برای اروپا به‌مراتب بیشتر از معایب آن بوده است؛ درحالی‌که برخی دیگر دیدگاهی مخالف دارند؟ دیدگاه شما درباره این موضوع چیست؟ آیا اروپا به موضوع آوارگان به‌عنوان یک بحران نگاه می‌کند؟
مارتین پلویم- وقتی درباره اروپا صحبت می‌کنیم؛ نخست باید بر روی اتحادیه اروپا متمرکز شویم. در اینجا شما شاهد اختلافات عمیقی میان اعضای سابق پیمان ورشو و اروپای غربی و همچنین، میان کشورهای شمال و جنوب اروپا هستید. آن‌ها تاریخ‌های مهاجرتی متفاوتی چه در رابطه با پذیرش مهاجران و چه فرستادن مهاجر دارند و همه این موارد تأثیری گسترده روی موضع‌گیری‌های فعلی آن‌ها در رابطه با موضوع آوارگان می‌گذارد: این واقعیت همچنین، صحبت کردن درباره یک “موضع اروپایی” در قبال موضوع آوارگان را دشوار می‌سازد. بااین‌حال آنچه مشخص است این است که مهاجرت ( چه در طی روند تاریخی آن و چه در حال حاضر) پیامدهای مثبتی نیز برای اروپا همراه شده است، ادعایی که بسیاری از دولت‌های اروپایی بر درستی آن صحه گذارده‌اند. آنچه اخیراً تغییر کرده است؛ ورود گسترده و کنترل نشده مهاجران و پناه‌جویان به خاک اروپا است. به‌ویژه این واقعیت که پناه‌جویان تنها به دنبال تأمین امنیت برای خود نیستند بلکه به دنبال آن هستند تا کشور یا کشورهایی (مشخصاً آلمان و سوئد) که قرار است این امنیت را برایشان تأمین کند نیز خود انتخاب کنند؛ منجر به نارضایتی و اختلاف میان کشورهای اروپایی شده و این دلیل ایجاد جو بحران است. اما این بحران بیش و پیش از آنکه بحران ورود تعداد زیادی از آوارگان به خاک اروپا باشد؛ بحران مدیریت و سیاست‌گذاری اروپایی است.
سئوال دوم: اگر بپذیریم که بحرانی به نام بحران پناه‌جویان در اروپا وجود دارد؛ آیا اتحادیه اروپا توانایی و خواست کافی برای مدیریت این بحران و حفظ و تحکیم همگرایی اروپایی را در اختیار دارد؟
مارتین پلویم-در میان‌مدت، بحران پناهندگان سبب تقویت همگرایی اروپایی خواهد شد. البته برخی سیاستمداران از این بحران برای ارسال پیام‌های کوتاه‌مدت افراط گونه و پیشنهاد بازتعریف کنترل مرزهای اروپایی استفاده کرده و می‌کنند. اما اکنون بیشتر کشورهای اروپایی دریافته‌اند که نیاز به همکاری نزدیک‌تر و نیاز به تقویت مؤسسات مشترک برای مهار بحران وجود دارد. قبول و تقویت موقعیت نمایندگی آژانس مرزی اروپایی (فرونتکس) و آژانس پناه‌جویان ( دفتر اروپایی حمایت از پناهندگان) نمونه‌هایی از این درک و این سیاست هستند. البته اروپا منابع کافی برای مدیریت جریان مهاجرت و پناه‌جویان را در اختیار دارد؛ و تنها به سازمان‌دهی کردن خواست سیاسی برای انجام این امر خطیر نیاز دارد.
سئوال سوم: چه اختلاف‌نظرهایی میان کشورهای اروپایی در رابطه با موضوع مهاجران و پناه‌جویان وجود دارد؟
مارتین پلویم- بر اساس واقعیت‌های متفاوت سیاسی، اجتماعی، تاریخی و اقتصادی موجود، اختلاف‌نظرهایی جدی میان کشورهای اروپایی در این رابطه وجود دارد. این اختلاف‌نظرها طیف وسیعی از استقرار مجدد پناه‌جویان و تقسیم‌بندی آن‌ها تا پرسش‌هایی در باب کنترل مرزی، باز استقرار آن‌ها و همچنین، دسترسی به بازار کار را شامل می‌شود. این اختلاف‌نظرها جدی هستند و به نظر، پیدا کردن راه‌حل برای آن‌ها چندان ساده نخواهد بود. اما شوک برکسیت به همگرایی اروپایی و بیداری اروپا در پی آن می‌تواند ما را به یافتن راه‌حلی برای حل این اختلاف‌ها امیدوار کند .
سئوال چهارم: آیا فشار آلمان به کشورهای اروپای شرقی در راستای پذیرش سهمشان از مهاجران به معنای پایان روند تصمیم‌گیری مبتنی بر رضایت در اروپا است ؟موضع فرانسه در این رابطه چیست؟
مارتین پلویم- فشار بر روی کشورها در راستای پذیرش سهم خود از مهاجران از چند جهت وجود دارد. البته راه‌حل‌های خلاقانه‌تری نیاز است؛ چراکه قانع کردن پناهندگان به زندگی در کشورهایی که مایل به زندگی در آن‌ها نیستند؛ آسان نخواهد بود. همچنین، جابجایی مجدد تنها در رابطه با پناهندگان یک کشور یعنی سوریه موضوعیت پیدا می‌کند. البته این احتمال وجود دارد که بتوان دیگر ملیت‌ها را نیز در ذیل این ابتکار جای داد و به دنبال آن، راضی کردن کشورهای اروپای مرکزی به قبول پناهندگانی برای نمونه از اوکراین آسان‌تر خواهد بود.
سئوال پنجم: تداوم فروش اسلحه از سوی کشورهای عضو اتحادیه اروپا به کشورهایی مانند: عربستان سعودی ( که بنا بر گزارش‌های خود رسانه‌های غربی و اروپایی، منبع اصلی تفکرات افراطی، صدور اسلحه و تأمین مالی گروه‌های تروریستی در منطقه است) منطقه را بی‌ثبات و بی‌ثبات‌تر می‌کند و میدانیم که بی‌ثباتی و ناامنی، دلیل اصلی مهاجرت از این منطقه به اروپا است. با توجه به این توضیح آیا اتحادیه اراده‌ای مبنی بر اعمال مقررات سخت گیرانه و محدودکننده روی صادرات اسلحه کشورهای عضو دارد ؟
مارتین پلویم- من تخصص درزمینه صادرات اسلحه ندارم و بنابراین، نمی‌توانم در این مورد اظهارنظری داشته باشم. هرچند آنچه مشخص است این است که میلیون‌ها انسان بی‌گناه و معصوم در جهان به‌واسطه جنگ‌هایی که نه مسبب آن بوده و نه از آن حمایت کرده‌اند؛ بی‌خانمان شده‌اند. بنابراین، امروزه این مسئولیت و وظیفه سیاستمداران و قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای است که از بروز چنین تضادهای مسلحانه‌ای جلوگیری کرده یا به آن‌ها پایان دهند.
