نخستین «همایش ملی روابط جمهوری اسلامی ایران و غرب؛ در آستانه تحول نظم جهانی» در روز دوشنبه ۱۴ اسفند ۱۴۰۲ با همکاری موسسه مطالعات معاصر ملل (ایران-یوریکا)، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، انجمن ایرانی مطالعات منطقه ای، و موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپا در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران به صورت حضوری و مجازی برگزار شد. اهم محورهای مطروح و برنامه همایش به شرح ذیل است:
دکتر «سعیدرضا عاملی» رئیس دانشکده مطالعات جهان و رئیس همایش سخنرانی خود را تحت عنوان «فهم فلسفی اروپا و نگاهی به رابطه اروپا با مسلمانان و جمهوری اسلامی ایران و سیاست های کلان روابط بین الملل» ارائه کردند. دکتر عاملی معتقدند که: «عامل اصلی تنش ها بر علیه جمهوری اسلامی به دلیل عدم شناخت دیدگاه های اصولی جمهوری اسلامی ایران شکل می گیرد. بر پایه سیاست های کلی مقام معظم رهبری، جمهوری اسلامی رژیم پهلوی نیست و بنیان دکترین روابط خارجی خود و فلسفه وجودی خود را مبتنی بر استقلال و عدم پذیرش سلطه پایه نهاده است.» ایشان همچنین معتقدند که در مطالعه اروپا نباید گرفتار کلی گویی های نظیر شرق شناسی شد. دکتر عاملی سخنرانی خود را با محوریت نفرت پراکنی علیه مسلمانان اروپا و تبیین هشت نکته از فرازهای مقام معظم رهبری در رابطه با اروپا دنبال کردند. دکتر عاملی به تفصیل از چهار محور تاثیرگذار در فهم رابطه میان جمهوری اسلامی ایران و اروپا سخن گفتند: ۱. فلسفه سیاسی رفتار اروپا با غیر اروپایی ها، ۲. نوع تعامل اروپا با مسلمانان در اروپا و سایر نقاط جهان، ۳. چگونگی تعامل اروپا با جمهوری اسلامی ایران طی چهار دهه گذشته، ۴. سیاست های کلان جمهوری اسلامی ایران در روابط بین المللی به طور عام و اروپا به طور خاص منبعث از نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی.
دکتر «بهزاد احمدی» به عنوان دبیر علمی همایش در سخنان خود به تاریخ گسترده و چندوجهی روابط متقابل و تعامل میان ایران و اروپا اشاره کردند و سپس به بافت روابط میان ایران و اروپا اشاره کرده و بیان کردند: «در دوران معاصر کسی بهتر از مقام معظم رهبری نمی تواند بافت روابط با اروپا را مشخص کند. فرازهای ایشان در دهه های مختلف درباره اروپا در دو مقام مطرح است: نخست در مقام اندیشمند، و دوم در مقام بالاترین جایگاه سیاسی کشور. نگاه ایشان به اروپا مشتمل بر دو ویژگی است: انتقادی (از جمله بی صداقتی، سابقه استعماری، نداشتن وفا به عهد، و دیگر نقدهای اخلاقی)، و واقع بینانه (دریافت های ما از اروپا). ایشان تداوم و توسعه روابط با اروپا را به شکل مشروط توصیه فرموده اند.» دکتر احمدی در ادامه در خصوص هدف از برگزاری این همایش گفتند: «همایش امروز با هدف بازشناخت اروپا، با توجه به سابقه تاریخی روابط، و با الهام از بافتار روابط به فرموده مقام معظم رهبری، در جهت یافتن راه حل برای مسائل با اروپا و گسترش روابط با ملاحظات شرقی، آگاهانه و با حفظ منافع ملی ایران ترتیب داده شده است.»
مدیر عامل موسسه مطالعات معاصر ملل (ایران-یوریکا) و از برگزارکنندگان این همایش معتقدند: «امروز رصد دقیق مسائل اروپا و آمریکای شمالی امری بسیار ضروری است و تحلیل کنش ها و واکنش های کشورهای این حوزه، در جایگاه بازیگران مهم صحنه بین المللی، اهمیت مضاعفی دارد.» وی بیان داشتند که موسسه ایران-یوریکا از زمان تاسیس در یک دهه اخیر، مرکزی مستقل برای مطالعه تخصصی آمریکا و اروپا، و به طور ویژه اتحادیه اروپا، بریتانیا، فرانسه و آلمان در حوزه اروپا بوده است و به دنبال دستیابی به شناخت عمیق همه جانبه از اروپا و امریکا ، تحلیل سیاست خارجی امریکا و اروپا و تاثیر آن بر جمهوری اسلامی ایران، تحلیل تحولات بین المللی متاثر از کنشگری بازیگران غربی و بررسی روابط فراآتلانتیک با بهره مندی از نظرات اساتید و کارشناسان صاحب نظر و دیپلمات های عالی رتبه است. در این راستا برگزاری نشست های تخصصی و میزگردهای کاربردی و نظری در حوزه اروپا و آمریکا و تماس مستمر با کارشناسان خبره و مراکز مطالعاتی تصمیم ساز از دیگر فعالیت های موسسه ایران-یوریکا است.
در ادامه «همایش ملی روابط جمهوری اسلامی ایران و غرب؛ در آستانه تحول نظم جهانی» ذیل پنج نشست تخصصی و با حضور و مشارکت اساتید برجسته دانشگاهی و مقامات اجرایی این حوزه برگزار شد:
- نشست اول: «درک و شناخت ایران از اروپا» به ریاست دکتر «روح اله حسینی» (سخنرانان نشست: سید جلال دهقانی فیروزآبادی، محمد رضا مجیدی، سارا رحمانی، حجت االه ایوبی)
- نشست دوم: «بررسی سیاست اروپا در قبال ایران» به ریاست دکتر «رضا باقری» (سخنرانان نشست: محمدرضا دهشیری، غلامحسین دهقانی، بهزاد احمدی، کیومرث جاویدنیا)
- نشست سوم: «بایسته های روابط ایران و اروپا در پرتو متغیر بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای» به ریاست دکتر «محمدرضا سعیدآبادی» (سخنرانان نشست: مهدی سنایی، ابوذر گوهری مقدم، نوذر شفیعی، حسن احمدیان، حمزه صفوی)
نشست چهارم و پنجم به طور همزمان:
- نشست چهارم: «مسئله شناسی روابط ایران و اروپا» به ریاست دکتر «زهره نصرت خوارزمی» (سخنرانان نشست: منوچهر مرادی، علی اسمعیلی اردکانی، علی صیاغیان، محمودرضا گلشن پژوه، حسین آجرلو)
- نشست پنجم: «مسئله شناسی روابط ایران و اروپا» به ریاست سرکار خانم «خدیجه حجتی» (سخنرانان نشست: محمد جواد قهرمانی، کیوان حسینی، عیسی کاملی، عباس ملکی، رکسانا نیکنامی)
