نقش لابی‌های صهیونیستی در تهدیدانگاری از جمهوری اسلامی ایران در اروپا با تأکید بر تروئیکای اروپایی
(دکتر یاسر نورعلی‌وند – عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات امنیت و پیشرفت)
** این مقاله در «نخستین کنفرانس بین المللی مطالعات اروپا و آمریکا – خردادماه ۱۴۰۴» ارائه شده است.
این مقاله به بررسی نقش لابی‌های صهیونیستی در فرآیند تهدیدانگاری و امنیتی‌سازی جمهوری اسلامی ایران در اروپا، با تمرکز بر تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا)، می‌پردازد. با بهره‌گیری از نظریه امنیتی‌سازی مکتب کپنهاگ، که امنیت را به‌عنوان برساخته‌ای گفتمانی و بیناذهنی توصیف می‌کند، مقاله نشان می‌دهد چگونه لابی‌های غیردولتی مانند مؤسسه برلین کمیته یهودیان امریکا، شبکه هدایت سیاسی اروپایی- شاخه فرانسه و مرکز ارتباطات و تحقیقات بریتانیا-اسرائیل به‌عنوان کنشگران امنیت‌ساز عمل می‌کنند. این لابی‌ها با تولید گفتمان‌های تهدیدمحور، نفوذ در رسانه‌ها، اندیشکده‌ها و ساختارهای سیاست‌گذاری، ایران را به‌عنوان تهدیدی وجودی، هسته‌ای، منطقه‌ای و تمدنی بازنمایی می‌کنند. روش تحقیق، تحلیل گفتمان انتقادی و مطالعات موردی تطبیقی بر پایه پنج شاخص کلیدی امنیتی‌سازی (کنش گفتاری تهدید، پذیرش مخاطب، مطالبه اقدام استثنایی، بازتولید گفتمان و نهادینه‌سازی تهدید) است. یافته‌ها حاکی از آن است که این لابی‌ها نه‌تنها تصویر ایران را در سطح نخبگانی و عمومی امنیتی می‌سازند، بلکه با ائتلاف‌سازی چندبخشی و بهره‌گیری از ابزارهای نمادین، سیاست‌های سخت‌گیرانه اروپا مانند تحریم‌ها، فهرست‌گذاری تروریستی و محدودیت‌های دیپلماتیک را مشروعیت می‌بخشند. نتایج نشان‌دهنده یک شبکه هماهنگ امنیتی‌سازی ترکیبی است که فراتر از سیاست رسمی عمل کرده و بر روابط اروپا-ایران تأثیر عمیقی می‌گذارد.
