آماندا اسلوت[۱] عضو ارشد اندیشکده بروکینز در مقاله‌ای به چند نکته در خصوص ابعاد و پیامدهای موافقت ملکه با درخواست نخست‌وزیر مبنی بر تعلیق پارلمان اشاره کرده است:
- تعلیق پارلمان به معنی توقف کوتاه‌مدت فعالیت‌های قانون‌گذاری پارلمان و رویه‌ای عادی است که هرسال صورت می‌گیرد.
- نمایندگان پارلمان سه سپتامبر از تعطیلات تابستانی بازمی‌گردند و برخی از آنان تصمیم دارند گردهمایی احزاب را – که قرار بود طبق روال هرساله اواخر ماه سپتامبر تا اوای ماه اکتبر انجام گیرد – لغو کنند. جانسون نیز قصد دارد پارلمان را از حوالی ۹ الی ۱۲ سپتامبر تعطیل و ۱۴ اکتبر بازگشایی کند؛ بنابراین، تعطیلی پارلمان که معمولاً یک هفته و به‌ندرت بیشتر از دو هفته است، این بار تا ۵ هفته به طول خواهد انجامید.
- جان برکو، رئیس و مجلس عوام معتقد است علی‌رغم این اقدام جانسون، نمایندگان فرصت کافی برای بحث درباره برکسیت دارند و علاوه بر اعتراضات مردمی و امضای طومار راهکارهایی قانونی برای توقف تعلیق پارلمان وجود دارد. طبق نظرسنجی اخیر مؤسسه افکار سنجی YouGov، ۴۷ درصد مردم بریتانیا مخالف تعلیق پارلمان می‌باشند و تنها ۲۷ درصد آن را اقدامی قابل‌قبول می‌دانند.
- هدف جانسون از تعلیق پارلمان، به دست آوردن موقعیتی برتر در مذاکره با سران اروپا و به چالش کشیدن حزب مخالف است. او بر این باور است که اگر اتحادیه احساس کند پارلمان قادر به جلوگیری از خروج بدون توافق نیست، امتیازات بیشتری خواهد داد و احتمال موافقت اتحادیه با حذف طرح پشتیبانی از مرز دو ایرلند بیشتر خواهد بود. بااین‌حال، اگرچه اتحادیه در هفته گذشته لحن مثبت و انعطاف بیشتری داشته، اما جانسون همچنان باید جایگزینی قابل‌اجرا برای طرح پشتیبان ارائه کند.
- بوریس جانسون می‌داند که هم خروج بدون توافق می‌تواند موجب سقوط دولت او شود و هم ارائه طرحی به مجلس که مخالفت طرفداران خروج سخت و اتحادگرایان ایرلند شمالی را در پی داشته باشد. علاوه بر این، با اینکه حزب محافظه‌کار در انتخابات محلی و پارلمان اروپا نتیجه خوبی به دست نیاورد، اما در هفته‌های اخیر محبوبیت این حزب افزایش یافته است. لذا، جانسون حاضر است حزب مخالف طرح رأی عدم اعتماد به او را در مجلس ارائه کند و به نتیجه برساند تا در انتخابات زودهنگامی که پس از تصویب این رأی برگزار می‌شود، با مقصر جلوه دادن موانع قانونی پارلمان در اجرای برکسیت، کارزاری تحت عنوان «مردم علیه پارلمان» را تشکیل دهد و از این طریق اکثریت متزلزل خود در مجلس (تنها با یک کرسی بیشتر) را ارتقا دهد.
- از طرف دیگر، هفته گذشته نمایندگان مخالف با خروج بدون توافق گرد هم آمدند و جرمی کوربین رهبر حزب کارگر پیشنهاد رأی عدم اعتماد را مطرح کرد. کوربین در نظر دارد تا با کنار رفتن جانسون دولت وحدت ملی تشکیل شود و پس از درخواست تمدید مهلت برکسیت از اتحادیه، انتخابات سراسری برگزار شود. هرچند گروه‌های مخالف در مورد هدفشان (برکناری جانسون و جلوگیری از خروج بدون توافق) هم‌نظر هستند.
- در چنین شرایطی، محتمل‌ترین سناریوها برگزاری انتخابات سراسری و یا خروج از اتحادیه اروپا (با توافق یا بدون توافق) است. اگر پس از بازگشت نمایندگان از تعطیلات تابستانی، کوربین رأی عدم اعتماد را مطرح و به تصویب برساند، ۱۴ روز فرصت خواهد داشت دولت جدیدی را تشکیل دهد. در غیر این صورت، مطابق با قانون تثبیت دوره‌های پارلمانی[۲] انتخابات برگزار خواهد شد. البته خود جانسون نیز می‌تواند درخواست برگزاری انتخابات را بدهد که نیازمند موافقت دوسوم از نمایندگان مجلس است. در این میان مسئله مهم زمان برگزاری انتخابات است که جزو اختیارات نخست‌وزیر است.
- جانسون در نامه‌ای که در خصوص تعلیق پارلمان خطاب به نمایندگان نوشته است؛ از قصد خود برای دستیابی به توافقی جدید با اتحادیه تا پیش از جلسه ۱۷-۱۸ اکتبر شورای اروپا – یعنی سه روز پس از سخنرانی ملکه برای آغاز به کار پارلمان- گفته است. او وعده داده که پارلمان می‌تواند از ۲۱ الی ۲۲ اکتبر در مورد توافق جدید بحث و اظهارنظر داشته باشد؛ اما چنین چشم‌اندازی در این فرصت محدود بسیار خوش‌بینانه است. چشم‌انداز واقع‌بینانه این است که اگر پارلمان با توافق خروج و یا اتحادیه با تمدید مهلت برکسیت موافقت نکند، بریتانیا در تاریخ ۳۱ اکتبر (۹ آبان) بدون توافق از اتحادیه اروپا خارج خواهد شد.
(اندیشکده بروکینز و اندیشکده تینکینگ/ ۷ شهریور ۱۳۹۸)
[۱] Amanda Sloat
[۲] Fixed-Term Parliaments Act
